تأثیر الیسیتور سالیسیلیک اسید بر میزان تروپان آلکالوئیدهای آتروپین و اسکوپولامین در ریشه‌های مویین و ریشه‌های حاصل از کشت بافت گیاه Hyoscyamus niger L.

تروپان آلکالوئیدهایی مانند آتروپین و اسکوپولامین به‌دلیل اثر آنتی‌کولینرژیک، کاربردهای وسیعی در درمان بیماری‌هایی مانند آسم و تشنج دارند. در این تحقیق، اثرات الیسیتور سالیسیلیک اسید بر میزان تروپان آلکالوئیدهای آتروپین و اسکوپولامین در ریشه‌های حاصل از کشت بافت و ریشه مویین گیاه Hyoscyamus niger L. انجام شد. ریشه‌ها، تحت تأثیر الیسیتور سالیسیلیک اسید با غلظت‌های 0، 1/0، 1، 2 و 4 میلی‌مولار و هر یک در تیمارهای زمانی 24، 96 و 168ساعت کشت شدند. در نهایت میزان تروپان آلکالوئیدها با استفاده از HPLC سنجش و مقایسه شدند. همچنین سرعت رشد ریشه‎ها نیز در این تیمارها مورد بررسی قرار گرفت. بیشترین مقدار آتروپین و اسکوپولامین در ریشه‌های حاصل از کشت بافت، به‌ترتیب در غلظت 1 میلی‌مولار و تیمار زمانی 168 ساعت و 2 میلی‌مولار الیسیتور سالیسیلیک اسید و پس از گذشت 96 ساعت مشاهده شد. مقدار اسکوپولامین در این غلظت نسبت به شاهد بیش از 13 برابر افزایش (53/649 میکرو‌گرم بر گرم وزن خشک) نشان داد. در ریشه‌های مویین، بیشترین مقدار آتروپین در غلظت 2 میلی‌مولار و پس از گذشت 96 ساعت و بالاترین مقدار اسکوپولامین در محیط کشت حاوی 1/0 میلی‌مولار و در مدت زمان 168 ساعت مشاهده شد. به‌طور کلی، نسبت آتروپین به اسکوپولامین در ریشه‌های مویین بیشتر بود، در حالی‌که در ریشه‌های حاصل از کشت بافت نسبت اسکوپولامین به آتروپین بیشتر بود. همچنین رشد ریشه‎ها در هر دو الیسیتور با افزایش غلظت، کاهش یافت.